Sud zali

Xivadagi sud zali

Tosh-Hovli saroyi (“Tosh-hovli”) – Xiva hukmdorlarining asosiy saroyi, chindan ham Xorazm me’morchiligining namunasidir. 1830-1838 yillarda Ollohqulixon buyrug‘i bilan qurilgan. Ollohqulixonning hukmronligida Xiva xonligining yuksalish davridir. Aynan Ollohqulixon davrida Xorazmning iqtisodiy, siyosiy va madaniy hayotining gullashi kuzatiladi.  Ushbu davrda tashqi siyosat va Rossiya imperiyasi bilan savdo yutuqlari mintaqani sezilarli darajada boyitdi.

Tosh-Hovli saroyi nafaqat buyuklik, balki Xorazm ustalarining betakror uslubining ko‘rinishidir. Uning qurilishi davomida fojeali voqealar bo’lib o’tdi, chunki saroyni qurilishi  paytida bir nechta ustaiar qatl etilgan.  Ollohqulixon ustalardan saroyni qurishni ikki yil ichida talab qilganligi bilan izohlanadi, ular Xonning bunday talablarini qondirish uchun hayotlarini yo‘qotib qo‘ymaslikni tushungan. Shunga qaramay, sakkiz yil davomida Tojiddin va Qalandar kabi  mohir ustalarning mehnati tufayli  saroy qurilishi tugatiladi.

Shuni ta’kidlash kerakki, Tosh-Xovlli hozirgi paytda deyarli asl ko‘rinishni saqlab qolgan, chunki u deyarli ta’mirlanmagan va yaxshi saqlangan. “Genius” laqabi mashhur usta Abdulloning naqshlari tufayli saroyning   shon-shuhrati  mashhur bo‘lgan va qabul qiluvchilar ko’zlarini hayratda qoldiradi. Saroyda yuzdan ortiq xona mavjud bo‘lgan, shundan teng yarmini haram, keyin mehmonxona va arzxona yoki sud zali egallagan bo‘lgan.

Ob’ekt panoramasi

VR ko’zoynaklari uchun 360 o’lchamdagi tasvirlar

Kunya arkidagi Xon mahkamasi, Xiva – VR 360 panoramasi
Xiva xoni saroyi

Instruction to run VR panoramas in the mobile application